Outplacement begint altijd te laat!

Gezien de grote veranderingen van de arbeidsmarkt lopen huidige outplacementtrajecten veelal achter de feiten aan. Met een andere aanpak, doch met dezelfde kosten, kan zowel werknemer als werkgever beter renderen. 

“Dagelijks krijg ik tientallen verzoeken te zien van mensen die op zoek zijn naar een loopbaancoach vanwege een outplacementtraject. De vragen die bijna altijd terugkomen zijn “waar vind ik weer werk? En wat voor werk kan ik nu gaan doen?” Goede vragen, maar de vragen worden in heel veel gevallen te laat gesteld.

Vanuit mijn P&O opleiding 15 jaar geleden vond ik als heel snel mijn passie in “Mens & Arbeid”. Als bemiddelaar, adviseur, coach én werkgever heb ik de arbeidsmarktontwikkelingen uiteraard van nabij mee mogen maken. Als ik nu even pas op de plaats maak en terugkijk dan kan ik natuurlijk alleen maar concluderen dat er ongelooflijk veel is veranderd in die 15 jaar.

Bij mijn aanstelling bij mijn eerste echte werkgever kreeg ik meteen een contract voor onbepaalde tijd. Ik deed in het begin veel van mijn planning vanuit Excel, en elke week moest ik back-up tapes draaien om personeels- en verloningsdata niet verloren te laten gaan. LinkedIn bestond nog niet, en inschrijven bij een uitzendbureau gebeurde nog niet online maar gewoon aan het bureau met een kopje koffie.

Ja, lach maar… dit was allemaal nog maar 15 jaar geleden. Dit doet me realiseren dat ik dus nog 25 jaar aan ongelooflijke ontwikkelingen tegoed heb tijdens mijn arbeidsleven. En dat geldt niet alleen voor mij, dat geldt voor iedereen. Over 15 jaar lachen we om ons huidige ouderwetse manier van werken met smartphones en dat hopeloos ouderwetse LinkedIn netwerk.

Hoe de toekomst er exact uit ziet? Dat is nooit helemaal duidelijk weer te geven. Echter een aantal ontwikkelingen zijn al erg duidelijk. Je zou in ieder geval kunnen zeggen dat er steeds meer sprake is van participatie en werken naar je mogelijkheden. Vervolgens zie je dat veel traditioneel werk verdwijnt door de steeds snellere technologische ontwikkelingen. Uiteindelijk zie je dat flexibiliteit steeds belangrijker wordt en zelfs extra dimensies krijgt: nieuwe taken, variatie in werktijden, meerdere banen tegelijkertijd.

De mensen die 15 jaar geleden bij hun werkgever middels een contract voor onbepaalde tijd in dienst zijn getreden en die nu door reorganisaties geen baan meer dreigen te hebben worden straks wakker in een vreemde wereld. In plaats van direct een contract voor onbepaalde tijd mag je al blij zijn met een halfjaarcontact. En ineens moet je heel erg gaan onderscheiden in het solliciteren, want je merkt dat de concurrentie ook nog eens moordend is. Bepaalde functies zijn daarbij ook nog totaal aan het verdwijnen. En als dat net jouw functie betreft, dan is er genoeg reden om daar wakker van te liggen. Zonder zekerheid in werk, en dus inkomen, lijkt de toekomst minder rooskleurig, ondanks dat je wellicht heel veel ervaring hebt en een zeer gedegen niveau.

Met name de kans dat onze functie gaat verdwijnen of significant gaat veranderen is gezien de technologische ontwikkelingen een hele reële. Wie denkt nooit van functie te gaan moeten veranderen in de toekomst is, eerlijk gezegd, naïef. Het is daarom eigenlijk helemaal niet logisch dat we vaak nog zo reactief zijn en wachten met het beantwoorden van de goede vragen, totdat het moment gekomen is dat het alleen maar lastiger is geworden om een nieuwe start te maken. Je staat eigenlijk meteen met 1-0 achter als je niet bent voorbereid op de veranderde arbeidsmarkt. Outplacement wordt dan meteen een lastige klus. Het badwater is koud aan het worden en het voelt niet prettig. Je zou dus al eerder moeten weten waar je kansen liggen, wat je kunt en waar en hoe je in de toekomst gaat werken.

Ik weet dat het niet iedereen gegund is om zo ondernemend te zijn als het gaat om zijn of haar eigen carrière, om de regie in eigen handen te nemen, en een aantal jaar vooruit te denken en zich voor te bereiden op de toekomst, laat staan dat er altijd financiële ruimte voor is. Ik denk daarom juist dat er een grote rol is weggelegd voor werkgevers om enige sturing te geven aan het ontwikkelen van ondernemend gedrag en voor het aanbieden van loopbaan coaching op het moment dat het bad nog comfortabel is. Of in ieder geval mee te helpen als het gaat om een toekomstbeeld te vormen. De eerste stappen van een outplacementtraject beginnen wat mij betreft eigenlijk dus ideaal gezien al bij de aanstelling. En dit heeft niet alleen positieve gevolgen voor de potentiële arbeidsmarktmobiliteit en arbeidsmarktweerbaarheid van de werknemer, ook voor de werkgever heeft dit voordelen. De angst om je personeel voortijdig te moeten verliezen weegt niet op tegen de voordelen van personeel die vertrouwen heeft in eigen mogelijkheden.

Door juist meer te sturen op ondernemend bezig zijn en regie pakken kun je je als onderneming onderscheiden. Wanneer je je als medewerker in staat acht de toekomst met een goed inzicht van de eigen mogelijkheden tegemoet te treden, voorkom je dat er angstig en krampachtig wordt vastgehouden aan de huidige positie. Nieuwe positieve invloeden van buiten worden omarmd en niet met wantrouwen bekeken. Als onderneming kun je dus ook veel makkelijker omgaan met veranderingen en meer met de tijd meegaan.

De huidige verandering in de wetgeving stimuleert hierbij. Kijk maar naar de mogelijkheden van de inzetbaarheidskosten als onderdeel van de transitievergoeding. De kosten zullen er sowieso komen, dus waarom ze niet ten voordele inzetten op moment dat de investering ook nog kan renderen binnen de eigen onderneming!? De transitievergoeding wordt als een last ervaren, maar wellicht is het dan wel erg slim om deze last direct om te zetten in een knoeperd van een kans.
​
Ach, de beste stuurlui staan natuurlijk aan wal, dus ik moet even met de billen bloot! Hoe doe ik het dan zelf binnen mijn eigen onderneming? Ik ben zelf nog maar 75% van mijn tijd kwijt aan dingen die bij mijn “functie” horen: HR advies, coaching & bemiddeling. Daarnaast ben ik echter ook met een totaal ander project bezig en ontwikkel ik me op het gebied van IT & Marketing. Mijn volgende inkomstenbron zal er dan ook totaal anders uit komen te zien, helemaal niet HR gericht wellicht, en dat voelt fantastisch, het geeft vertrouwen. De uren die ik besteed aan mijn “oude” functie ervaar ik veel intenser dan ik ooit deed in de afgelopen 15 jaar, want ik hanteer nu al nieuwe manieren van denken en uitvoeren en ik weet dat ik evolueer en groei.
Het mooie is dat mijn passie voor “Mens & Arbeid” er na 15 jaar alleen maar door is toegenomen.”

Meer passievolle artikelen:

---